TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC DÂN VẬN CỦA ĐẢNG

     Dân vận và công tác dân vận là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược đối với toàn bộ sự nghiệp cách mạng nước ta; là điều kiện quan trọng bảo đảm cho sự lãnh đạo của Đảng và củng cố, tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân. Ngay từ khi thành lập Đảng đến nay, trải qua các thời kỳ cách mạng, Đảng ta luôn đặt công tác dân vận là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu nhằm tuyên truyền, giáo dục và tập hợp quần chúng nhân dân thành một lực lượng to lớn đông đảo, đoàn kết xung quanh Đảng, tham gia các phong trào cách mạng vì độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của Nhân dân… Công tác dân vận là trách nhiệm của tất cả các tổ chức trong hệ thống chính trị, của mọi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên các đoàn thể nhân dân, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang. Trong bài báo “Dân vận” ngày 15/10/1949, Bác Hồ đã chỉ rõ: “Lực lượng của dân rất to. Việc Dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”. Công tác dân vận của Đảng đã trở thành nhiệm vụ chiến lược, cấp bách của Đảng ta qua hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc. Trong tình hình hiện nay, công tác dân vận lại có ý nghĩa quan trọng hơn bao giờ hết, góp phần tăng cường hơn nữa mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân, giữ vững khối đại đoàn kết toàn dân tộc; đảm bảo ổn định đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân; phát huy vai trò của Nhân dân tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh, tạo sức mạnh to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh. Qua các thời kỳ cách mạng, Đảng ta đều có các nghị quyết chuyên đề về công tác dân vận như: Nghị quyết về đại đoàn kết toàn dân tộc, về công tác dân tộc, tôn giáo, về công nhân, nông dân, trí thức, thanh niên, phụ nữ, cựu chiến binh, doanh nhân, người Việt Nam ở nước ngoài… để định hướng lãnh đạo, chỉ đạo công tác vận động quần chúng. Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 03/6/2013 về “Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác Dân vận trong tình hình mới”. Công tác dân vận trong cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp những năm qua được cấp ủy, chính quyền quan tâm, bám sát sự chỉ đạo của Đảng về công tác dân vận, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 16/5/2016 về “Tăng cường và đổi mới công tác dân vận trong cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp trong tình hình mới”.

     Trải qua hơn 90 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng, gần 30 năm thành lập tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, quán triệt tư tưởng dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quan điểm chỉ đạo của Trung ương về đổi mới công tác quần chúng của Đảng, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng và Nhân dân; Đảng bộ tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu luôn coi trọng và tăng cường công tác dân vận trong cả hệ thống chính trị; đồng thời có những đổi mới về nội dung, phương thức lãnh đạo công tác dân vận. Trong những năm qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các cấp ủy đảng trực thuộc triển khai thực hiện công tác dân vận gắn liền với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xem đây là nhiệm vụ then chốt, nhằm xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, củng cố và tăng cường lòng tin của Nhân dân vào Đảng; lãnh đạo, chỉ đạo hệ thống chính trị trong tỉnh quán triệt, nhận thức sâu sắc quan điểm: “Lấy dân làm gốc”, “Mọi chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước phải xuất phát từ lợi ích chính đáng của nhân dân; Việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh”; thấm nhuần lời dạy của Bác: “Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công” và thực hiện đúng phong cách dân vận: “Trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”. Ban Dân vận Tỉnh ủy và hệ thống tổ chức, bộ máy làm công tác dân vận từ tỉnh đến cơ sở đã kịp thời tham mưu cấp ủy, đề xuất chính quyền ban hành nhiều chủ trương, chính sách thiết thực chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân; tập hợp, vận động Nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân. Từ đó, Nhân dân trong tỉnh ngày càng vững tin vào sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của chính quyền, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, cuộc vận động do các cấp, các ngành phát động, góp phần hoàn thành tốt các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và xây dựng hệ thống chính trị của tỉnh trong sạch, vững mạnh.

     Trong thời kỳ mới, trước những diễn biến phức tạp, những thông tin tiêu cực, đa chiều, khó lường đã tác động đến đời sống xã hội và tư tưởng Nhân dân, công tác dân vận càng có ý nghĩa đối với thực tiễn. Để xác định rõ tầm quan trọng của công tác dân vận và trách nhiệm thực hiện công tác dân vận của hệ thống chính trị; thực hiện Quyết định số 290-QĐ/TW, ngày 25/02/2010 của Bộ Chính trị “Về việc ban hành quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị”, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã ban hành Quyết định số 895-QĐ/TU, ngày 10/8/2010 về việc “Ban hành Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu”, đồng thời, ban hành Nghị quyết số 02-NQ/TU ngày 20/12/2011 về “Nâng cao chất lượng công tác dân vận ở cơ sở trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011- 2015” và nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện, cụ thể hóa các văn bản của Trung ương về công tác dân vận trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở đó, các cấp uỷ đảng, chính quyền, các ngành đã tích cực cụ thể hoá và triển khai thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về công tác dân vận, xây dựng chương trình, kế hoạch công tác, gắn phát triển kinh tế - xã hội với nhiệm vụ công tác dân vận…

     Sau khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá XI) ban hành Nghị quyết 25-NQ/TW, ngày 03/6/2013 về “Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Ðảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”, đây là một nghị quyết có bước phát triển mới về tư duy lý luận và thực tiễn của Đảng về công tác dân vận; quán triệt Nghị quyết của Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chương trình hành động số 16-CTr/TU, ngày 31/10/2013 để triển khai thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương; chỉ đạo các cấp uỷ đảng, chính quyền, Mặt trận, các ban, ngành, đoàn thể tỉnh quán triệt, triển khai, cụ thể hoá thành chương trình, kế hoạch để triển khai thực hiện ở địa phương, cơ quan, đơn vị. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Quyết định 217, 218-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị (khoá XI) và các kết luận của Ban Bí thư về công tác tôn giáo, công tác dân tộc, công tác vận động người Việt Nam ở nước ngoài; triển khai thực hiện “Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới”, chủ trương “Năm Dân vận chính quyền”, phong trào thi đua “Dân vận khéo”... đồng thời, định kỳ thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra, sơ kết, tổng kết các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, của Tỉnh uỷ về công tác dân vận. Thường xuyên củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động Ban Chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”, Ban Chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở và các Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình phối hợp giữa đơn vị lực lượng vũ trang với Ban Dân vận, Mặt trận, các đoàn thể, hội quần chúng tỉnh... Lãnh đạo, chỉ đạo thành công Đại hội nhiệm kỳ của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, hội quần chúng, Đại hội của Giáo hội Phật giáo và Uỷ ban đoàn kết Công giáo tỉnh.

     Nhằm đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong thời kỳ mới, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện, đặc biệt là ban hành Quyết định số 854-QĐ/TU, ngày 27/8/2018 về việc ban hành Quy định về trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong việc tiếp thu ý kiến đóng góp của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; Quyết định 855-QĐ/TU, ngày 27/8/2018 về ban hành Quy chế về tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, nguời đứng đầu chính quyền các cấp với Nhân dân; niêm yết công khai và duy trì có hiệu quả đường dây nóng của lãnh đạo chủ chốt các cấp để tiếp nhận các phản ánh, kiến nghị của người dân; thành lập các tổ công tác  để theo dõi, nắm bắt, tiếp nhận và giải quyết kịp thời những phản ánh, kiến nghị trong Nhân dân; chỉ đạo thành lập các Tổ công tác ở cấp tỉnh và cấp huyện về theo dõi, nắm tình hình Nhân dân, tiếp nhận và xử lý những vụ khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài trên địa bàn tỉnh, giải quyết kịp thời những phản ánh, kiến nghị của Nhân dân trên địa bàn; lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện phong trào thi đua “Dân vận khéo”, xây dựng và nhân rộng mô hình, điển hình “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực của đời sống… qua đó, đã nâng cao hiệu quả công tác dân vận trên địa bàn tỉnh.

     Các cấp ủy đảng tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác dân vận chính quyền. Lãnh đạo, chỉ đạo các cấp chính quyền, các ngành tăng cường thực hiện công tác dân vận, thực hiện có hiệu quả “Năm Dân vận chính quyền”, “Năm Dân vận khéo” gắn với nâng cao năng lực quản lý điều hành, thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội. Để chủ trương “Năm dân vận chính quyền” được triển khai sâu rộng tại các địa phương, cơ quan, đơn vị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành văn bản chỉ đạo Ủy ban nhân dân các cấp thực hiện việc thiết kế và treo công khai khẩu hiệu hành động “Chính quyền thân thiện, vì Nhân dân phục vụ” tại trụ sở, qua đó nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức phục vụ Nhân dân của cán bộ, công chức và để Nhân dân giám sát việc thực hiện nhiệm vụ của chính quyền, cơ quan Nhà nước các cấp. Thực hiện Kết luận số 114-KL/TW, ngày 14/7/2015 của Ban Bí thư (khóa XI) về “Nâng cao hiệu quả công tác dân vận của cơ quan nhà nước các cấp”, Chỉ thị số 16/CT-TTg, ngày 16/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ về “Tăng cường và đổi mới công tác dân vận trong cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp trong tình hình mới”; Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 787/QĐ-UBND, ngày 07/4/2016 về Kế hoạch cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2016 - 2020 trên địa bàn tỉnh; Chỉ thị số 22/CT-UBND, ngày 30/9/2016 về việc phát động Phong trào thi đua đẩy mạnh công tác cải cách hành chính Nhà nước trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016 - 2020. Thực hiện công tác dân vận phải gắn với thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, công tác cải cách thủ tục hành chính, công tác đối thoại, tiếp dân; giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân và công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, thực hiện các dự án trên địa bàn tỉnh; đề cao vai trò, trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp trong việc tiếp xúc, đối thoại và giải quyết các đơn thư khiếu kiện của Nhân dân; thực hiện phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” ở cơ sở; cán bộ, công chức, viên chức thực hiện phong cách dân vận, trách nhiệm thực thi công vụ, ý thức phục vụ Nhân dân trong giải quyết công việc liên quan đến Nhân dân. Chỉ đạo các cấp chính quyền, các sở, ban, ngành tăng cường tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu với Nhân dân; nâng cao vai trò lãnh đạo trong việc tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; kịp thời giải quyết tốt các ý kiến, kiến nghị, các đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Định kỳ hàng quý, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân. 100% UBND cấp xã, huyện và các sở, ban, ngành trên địa bàn tỉnh phân công cán bộ lãnh đạo trực tiếp phụ trách công tác dân vận và quy chế dân chủ ở cơ sở của địa phương, cơ quan, đơn vị; 100% cơ quan, đơn vị, địa phương dành 60 phút đầu giờ mỗi buổi sáng để tiếp công dân. Thực hiện đồng bộ, cụ thể cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ”; công tác quản lý, điều hành của các cấp chính quyền chuyển mạnh theo hướng gần dân, sát dân và vì dân phục vụ; phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, tạo được sự đồng thuận xã hội, qua đó, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, chính quyền, tạo nên bầu không khí dân chủ, công khai ở cơ sở. 

     Tỉnh uỷ và các cấp uỷ đảng đã từng bước đổi mới về phương thức lãnh đạo đối với Mặt trận, các đoàn thể chính trị-xã hội; Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 37-CT/TU, ngày 12/01/2014 về việc “lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội”; qua đó, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể các cấp thực hiện tốt công tác vận động, tập hợp quần chúng, phát huy dân chủ và sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh; tăng cường hoạt động giám sát, phản biện xã hội; nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận và các đoàn thể từng bước được đổi mới, sâu sát với cơ sở, gần gũi với nhân dân; cơ cấu tổ chức của Mặt trận, đoàn thể được củng cố, kiện toàn nâng cao chất lượng hoạt động; phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và những vấn đề có liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và quần chúng nhân dân; phối hợp phát động các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động được đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân tích cực hưởng ứng tham gia.

     Những kết quả quan trọng trên đã khẳng định phương thức lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đối với công tác dân vận thời gian qua là bước đi đúng đắn, hợp lòng dân, phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương; đã tạo được sự đồng thuận xã hội, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, chính quyền, thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.